در وین چه می‌گذرد؟ | آغاز مذاکرات «رافائل گروسی» در تهران

به گزارش شهرآرانیوز؛ هم زمان با ابتکارات ایران برای حصول توافق در مذاکرات وین، کشور‌های غربی با طرح مجدد اتهامات خود علیه فعالیت‌های صلح آمیز کشورمان، به دنبال تخریب و تضعیف توافق احتمالی در وین هستند؛ از این رو احیای توافق هسته‌ای در وضعیتی مبهم قرار گرفته و علی رغم ابراز خوش بینی طرف‌های مختلف در این موضوع، همچنان دو یا ۳ موضوع باقی مانده در این گفتگو‌ها مانع از دستیابی طرفین به یک توافق و احیای برجام شده است.

طرف‌های غربی که هیچ گاه از موضع مثبت در مذاکرات حضور نداشته اند، اکنون نیز حاضر به اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم نیستند و با ایجاد جبهه روانی علیه کشورمان به دنبال فشار حداکثری و مقصر نمایی ایران هستند.

در همین راستا ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران درباره وضعیت مذاکرات، گفت: در صورتی که ایران در پیشرفت مذاکرات برای احیای برجام ناسازگاری نشان دهد، ایالات متحده آمادگی دارد که این مذاکرات را ترک کند.

بهانه جویی آژانس بین المللی اتمی

به نظر می‌رسد اصلی‌ترین موضوع باقی مانده در این گفت وگوها، بسته شدن پرونده PMD کشورمان و پایان بهانه جویی‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی است. در همین راستا، رئیس هیئت مذاکره کننده انگلیس در مذاکرات، در توئیتی مدعی شد: «با شرکای خود، (فرانسه و آلمان) به طور کامل از استقلال آژانس بین المللی انرژی اتمی و تلاش‌های حرفه‌ای مدیرکل آن (رافائل گروسی) حمایت می‌کنیم. پادمان‌ها بخش اساسی سیستم منع اشاعه و جدا از برجام هستند. ما همیشه هر گونه تلاش برای به خطر انداختن استقلال آژانس بین المللی انرژی اتمی را رد خواهیم کرد.»

جوسازی رسانه‌های غربی

از سویی، خبرگزاری «رویترز» در خبری مدعی شد که مطابق با گزارش دیدبان هسته‌ای سازمان ملل، ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ایران در طول ۳ ماه گذشته افزایش یافته است.

به ادعای «رویترز»، ایران ۳۳.۲ کیلوگرم اورانیوم هگزافلوراید - که خوراک سانتریفیوژ و ماشین‌های غنی سازی اورانیوم است - با خلوص ۶۰ درصد دراختیار دارد که نسبت به گزارش قبلی ۱۵.۵ کیلوگرم افزایش داشته است.

این در حالی است که «آسوشیتدپرس» در خبری نوشت آژانس اتمی به دلیل محدودیت‌های اعمالی تهران علیه بازرسان سازمان ملل «نتوانسته میزان دقیق ذخایر اورانیوم انباشت شده را اندازه گیری کند.»

این خبرگزاری نوشت که مطابق با «تخمین» آژانس بین المللی انرژی اتمی، میزان دخایر اورانیوم غنی سازی ایران تا تاریخ ۱۹ فوریه به ۳۱۹۷.۱ کیلوگرم است که با افزایشی ۷۰۷.۴ کیلوگرمی همراه بوده است. همچنین خبرگزاری فرانسه در توئیتی ادعا کرد که ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ایران، پانزده برابر حد مجاز ذیل توافق هسته‌ای برجام است.

توضیحات ایران درباره گزارش جدید گروسی

به دنبال مذاکرات فشرده چند هفته اخیر مقامات سازمان انرژی اتمی ایران با آژانس و توافقات کلی حاصل شده، رافائل گروسی، امروز در تهران با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار می‌کند.

به گزارش «نورنیوز»، به نظر می‌رسد که روند تعاملات ایران و آژانس به گونه‌ای محسوس رو به بهبودی است. بسته شدن روند سؤالات درباره یکی از اماکن چهارگانه مورد نظر آژانس در آخرین گزارش مدیرکل این نهاد بین المللی ازجمله شواهد بهبودی روند تعاملات مورد اشاره است.

اگرچه هنوز در خصوص جزئیات سفر گروسی به تهران خبری منتشر نشده است، انتظار می‌رود این سفر با ابتکار مدیرکل آژانس برای دستیابی به نقشه راه مشترک برای حل و فصل موضوعات پادمانی مطرح میان ایران و آژانس مرتبط باشد.

براساس گزارش‌های دریافتی از وین، مذاکرات میان ایران و آژانس در طی ۱۰روز گذشته بسیار سخت و پرچالش بوده، اما حفظ روابط حرفه‌ای و همکاری مستمر میان سازمان انرژی اتمی کشورمان با آژانس در ایام اخیر در کنار ابتکارات و خلاقیت‌های سازنده دو طرف، کمک شایان توجهی به تداوم مفاهمه میان ایران و آژانس کرده است.

موضوعات پادمانی جاری میان ایران و آژانس به یکی از اصلی‌ترین عوامل کندی روند مذاکرات وین مبدل شده است و اگر سفر گروسی به تهران بتواند در دستیابی به نقشه راه مشترک برای حل و فصل موضوعات پادمانی جاری میان ایران و آژانس کمک کند، می‌توان به رفع یکی از موانع مهم حصول توافق در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین امیدوار بود.

سرپرست نمایندگی ایران در سازمان‌های بین المللی در وین با بیان اینکه این اولین گزارش فصلی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۲۲ درباره نشست شورای حکام در زمینه نظارت بر اجرای برجام وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است، گفت: این گزارش، همچون ادوار گذشته، گزارش به روزرسانی معمول آژانس است که آخرین تحولات و همچنین اطلاعات فنی جدید در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به اطلاع اعضای این سازمان می‌رساند.

محمدرضا غائبی افزود: در این گزارش اعلام شده است که متعاقب مشورت‌های سازنده مدیرکل با آقای اسلامی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی، در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۱، ترتیبات جدیدی در زمینه نظارت و بازرسی در چارچوب برجام در خصوص نصب مجدد دوربین‌ها در کارگاه تسای کرج توافق شد و متعاقبا ایران اطلاع داد که قصد دارد به جای کرج در مکان جدیدی در اصفهان به تولید لوله‌های روتور سانتریفیوژ بپردازد و آژانس نیز در ۲۲ژانویه تمهیدات نظارتی خود در این مکان را نصب کرد؛ البته تا زمانی که ایران مجددا به اجرای برجام بر نگردد، اطلاعات مربوط در اختیار آژانس قرار نخواهد گرفت و نزد ایران ذخیره می‌شود.

وی ادامه داد: در این گزارش آمده است میزان نظارت و راستی آزمایی آژانس به دلیل توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام از جمله توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران به شدت تأثیر پذیرفته است.

سرپرست نمایندگی ایران در سازمان‌های بین المللی در وین، همچنین با اعلام اینکه در این گزارش به برخی عدم دسترسی‌ها و محدودیت‌ها برای آژانس از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ اشاره شده است که مربوط به داده‌ها و ضبط اطلاعات توسط تجهیزات نظارتی آژانس هستند، افزود: این موضوع نیز طبیعتا به واسطه اجرای قانون صیانت از حقوق ملت ایران مصوب مجلس شورای اسلامی بوده است.

از سویی، صفحه توئیتر نخست وزیر رژیم صهیونیستی در پیامی نوشت: «نفتالی بنت پیش از سفر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، به تهران با او گفتگو کرد و بنت، مواضع این رژیم را در قبال مذاکرات هسته‌ای در وین و انتظاراتشان را مبنی بر اینکه آژانس به عنوان یک نهاد ناظر حرفه‌ای و بی طرف عمل کند، دوباره مورد تأکید قرار داد.»

برخورد آژانس با ایران سیاسی است

در همین خصوص، نوذر شفیعی، کارشناس مسائل سیاسی، در تحلیل رفتار آژانس به «مهر» گفت: برخورد آژانس با ایران تقریبا یک برخورد سیاسی است و برخورد فنی نیست؛ بنابراین، چون آن‌ها یک موضوع فنی را سیاسی می‌کنند، همواره بهانه‌هایی برای اعمال فشار بر ایران برای آن‌ها وجود دارد؛ به همین دلیل ایران دنبال این است که اگر قرار است درباره مسئله هسته‌ای توافقی صورت گیرد، این توافق باید تمام و کمال باشد که فردا روزی آژانس به بهانه‌های دیگر سعی در ایجاد فشار‌های جدید علیه کشورمان نکند.

فؤاد ایزدی، کارشناس مسائل بین المللی، نیز نبود حل وفصل این چالش را، استخوانی لای زخم توصیف کرد و به «مهر» گفت: یکی از مشکلاتی که توافق برجام داشت، این بود که برای آن دستاورد سازی شد؛ مثلا یکی از دستاورد‌های برجام را حل مسئله پرونده پادمان می‌دانستند، اما در عمل می‌بینید که این اتفاق نیفتاده است و دوباره طرف مقابل به دنبال برجسته نگهداشتن بحث‌های مرتبط با PMD است.

وی همچنین اضافه کرد: به این دلیل امید است که اگر قرار به توافق در وین باشد، یک بار برای همیشه این داستان «پرونده پادمان» واقعا بسته شود و مثل دفعه قبل نباشد که اعلام شد پرونده بسته شده است، اما در عمل مشکلات ادامه پیدا کرد.

ادعای بررسی حذف نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا

همچنین یک مقام پیشین وزارت امور خارجه آمریکا به نقل از منابع آگاه دولتی در این کشور مدعی شد که واشینگتن در حال بررسی حذف نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی آمریکاست. گابریل نورونا با انتشار یک رشته توئیت به نقل از مقامات وزارت امورخارجه و شورای امنیت ملی آمریکا و همچنین مقامات اتحادیه اروپا مدعی شد که راب مالی، مذاکره کننده ارشد آمریکا، در گفتگو‌های وین به ایران پیشنهاد حذف نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی را مطرح کرده است. بنابر ادعای این مقام پیشین آمریکایی، دولت بایدن در حال برنامه ریزی برای رفع تحریم علیه ۱۱۲ فرد و نهادی است که پیش از این، هدف تحریم‌های آمریکا قرار گرفته بودند.

به نوشته «دیلی میل»، شورای امنیت ملی کاخ سفید تاکنون به درخواست‌ها برای ارائه توضیحات درباره ادعا‌های مطرح شده پاسخ نداده است.

واکنش یک نماینده مجلس

ابراهیم رضایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز با بیان اینکه باید رافائل گروسی تکلیف خود را مشخص کند، گفت که توافق خوب توافقی است که در نتیجه آن، سپاه از لیست گروه‌های تروریستی و نیز تحریم خارج شده باشد.